EGZEKUCJA KOMORNICZA W BELGII

Przedmiot i charakter środków egzekucyjnych

Jakie składniki majątku mogą podlegać egzekucji w Belgii?

 

Zajęciu mogą podlegać wyłącznie rzeczy ruchome i nieruchomości będące własnością dłużnika. Rzeczy, które należą do osoby trzeciej, nie podlegają zajęciu, przy czym bez znaczenia jest fakt, w czyim posiadaniu w danym momencie znajdują się rzeczy dłużnika. Dlatego też dopuszcza się możliwość zajęcia rzeczy znajdujących się w pomieszczeniach osoby trzeciej, z zastrzeżeniem uzyskania zezwolenia sądu.

Wierzyciel może co do zasady odzyskać dług wyłącznie z majątku będącego obecnie własnością dłużnika. Zajęcie majątku, który wcześniej należał do dłużnika, jest możliwe wyłącznie wówczas, gdy dłużnik w nieuczciwy sposób doprowadzi do swojej niewypłacalności. Zajęcie przyszłych składników majątku jest również zasadniczo wykluczone, z wyjątkiem wierzytelności przyszłych.

W przypadku zajęcia rzeczy na zabezpieczenie osoba, wobec której dokonano zajęcia, co do zasady zachowuje prawo do rozporządzania dochodem uzyskiwanym z tej rzeczy. Jeżeli chodzi natomiast o zajęcie egzekucyjne rzeczy, dochód taki również podlega zajęciu oraz przekazaniu zajmującemu wierzycielowi.

Choć dopuszcza się możliwość zajęcia współwłasności, w takim przypadku przymusowa sprzedaż majątku zostaje wstrzymana do chwili zniesienia współwłasności (zob. na przykład art. 1561 kodeksu postępowania cywilnego). W odniesieniu do małżonków stosuje się przepisy szczególne.

Ruchomości podlegające zajęciu

Aby rzeczy mogły zostać zajęte, muszą podlegać zajęciu. Niektóre rzeczy są wyłączone z zajęcia. Wyłączenie rzeczy z zajęcia musi wynikać z przepisów ustawowych, z charakteru danej rzeczy lub z faktu, że ma ona ścisły związek osobisty z osobą dłużnika. Nie dopuszcza się na przykład możliwości wyłączenia rzeczy z zajęcia z uwagi na ich przeznaczenie. W związku z powyższym zajęciu nie podlegają następujące rzeczy:

• rzeczy wymienione w art. 1408 kodeksu postępowania cywilnego. Ograniczenie to zostało wprowadzone w celu zapewnienia dłużnikowi i członkom jego rodziny godziwych warunków życia;
• rzeczy, których nie można sprzedać, a zatem bezwartościowe dla wierzyciela;
• rzeczy niezbywalne z uwagi na ich niezwykle silny związek z osobą dłużnika;
• rzeczy wyłączone z zajęcia na mocy przepisów szczególnych (np. dochód i wynagrodzenie małoletnich, nieopublikowane książki i utwory muzyczne, dochody uzyskiwane przez więźniów z tytułu wykonywania prac więziennych);
• wynagrodzenie (zajęcie płacy) i podobne wierzytelności zazwyczaj kwalifikują się do zajęcia wyłącznie w ograniczonym zakresie (zob. art. 1409, art. 1409a i art. 1410 § 1 kodeksu postępowania cywilnego). Dotyczy to na przykład świadczeń alimentacyjnych zasądzonych przez sąd na rzecz małżonka nieponoszącego winy za rozkład pożycia. Jednakże niektóre płatności, takie jak dochód minimalny, są całkowicie wyłączone z zajęcia (zob. art. 1410 § 2 kodeksu postępowania cywilnego). Ograniczenia możliwości dokonania zajęcia nie mają jednak zastosowania w przypadku wierzycieli dochodzących roszczeń z tytułu zobowiązań alimentacyjnych, ponieważ ich wierzytelności są traktowane priorytetowo (zob. art. 1412 kodeksu postępowania cywilnego).

Jakie skutki mają środki egzekucyjne w Belgii?

Zajęcie ruchomości i nieruchomości przez Komornika

Z chwilą zajęcia rzeczy dłużnik traci prawo do rozporządzania nimi. Zajęcie nie skutkuje jednak uprzywilejowaniem wierzytelności wierzyciela występującego o dokonanie zajęcia. Pozbawienie dłużnika prawa do rozporządzania rzeczami oznacza, że dłużnik nie może już zbywać ani obciążać rzeczy. Rzeczy pozostają jednak w posiadaniu dłużnika. W praktyce sytuacja dłużnika nie zmienia się; sytuacja prawna jest jednak inna.

Sankcją za naruszenie zakazu rozporządzania rzeczami jest to, że czynności podejmowane przez osobę, wobec której dokonano zajęcia, nie są wiążące dla wierzyciela występującego o dokonanie zajęcia.

Zakaz ten ma jednak jedynie charakter względny, tj. obowiązuje wyłącznie w zakresie, w jakim jest korzystny dla wierzyciela występującego o dokonanie zajęcia. Pozostali wierzyciele muszą nadal znosić wahania wartości składników majątku dłużnika. Mogą oni jednak w łatwy sposób przyłączyć się do zajęcia, które zostało już zarządzone przez sąd.

Pozbawienie dłużnika prawa do rozporządzania rzeczami stanowi pierwszy etap procesu spieniężenia składników majątku. Rzeczy zostają objęte nadzorem sądu. Z tego względu zajęcie egzekucyjne rzeczy pełni również w pierwszej instancji funkcję zabezpieczającą.

Zajęcie wierzytelności dłużnika znajdującej się u osoby trzeciej

Ten rodzaj zajęcia pozbawia osobę, wobec której dokonuje się zajęcia, kontroli nad całą zajętą wierzytelnością, niezależnie od jej wartości stanowiącej podstawę zajęcia. Osoba trzecia, u której dokonano zajęcia wierzytelności dłużnika, może dokonać płatności częściowej (kantonneren). Czynności niweczące roszczenie są bezskuteczne wobec wierzyciela występującego o dokonanie zajęcia. Po zajęciu wierzytelności dłużnika znajdującej się u osoby trzeciej wierzyciel występujący o dokonanie zajęcia i osoba trzecia, u której dokonano zajęcia wierzytelności dłużnika, nie mogą już zawrzeć ugody.

Jak długo obowiązują takie środki?

Zajęcie rzeczy na zabezpieczenie

Zajęcie rzeczy na zabezpieczenie jest ważne maksymalnie trzy lata. W przypadku zajęcia rzeczy ruchomej i zajęcia wierzytelności dłużnika znajdującej się u osoby trzeciej ten trzyletni okres rozpoczyna bieg w dniu wydania postanowienia lub nakazu (art. 1425 i 1458 kodeksu postępowania cywilnego). W przypadku zajęcia nieruchomości wspomniany trzyletni okres rozpoczyna bieg w dniu dokonania stosownego wpisu w księdze wieczystej (art. 1436 kodeksu postępowania cywilnego).

Z uzasadnionych względów okres ten może zostać przedłużony (art. 1426, 1459 i 1437 kodeksu postępowania cywilnego).

Zajęcie egzekucyjne przy postępowaniu egzekucji komorniczej w Belgii

W przypadku egzekucyjnego zajęcia rzeczy tylko nakaz poprzedzający zajęcie podlega maksymalnemu okresowi ważności. Jeżeli chodzi o ten rodzaj zajęcia, okres ten wynosi dziesięć lat w przypadku rzeczy ruchomej (termin zwykły z uwagi na brak przepisów szczególnych) oraz sześć miesięcy w przypadku nieruchomości (art. 1567 kodeksu postępowania cywilnego). W przypadku zajęcia statków okres ten wynosi jeden rok (art. 1549 kodeksu postępowania cywilnego).

Pomoc prawna w Belgii

Kancelaria Prawna W.S.I. Polska dysponuje takim zasobem wiedzy oraz doświadczenia i dlatego jesteśmy w stanie dla Państwa świadczyć pomoc przy odzyskiwaniu należności z Belgii. Współpracujemy z najlepszymi adwokatami belgijskimi.