Egzekucja komornicza w Bułgarii

Jakie organy są właściwe w zakresie wykonywania orzeczeń sądowych w Bułgarii?

W Bułgarii występują dwa rodzaje organów egzekucyjnych (komorników):

1. Komornicy państwowi

2. Komornicy prywatni.

Status komorników prywatnych reguluje ustawa o prywatnej egzekucji sądowej. Zgodnie z art. 2 tej ustawy komornik prywatny to funkcjonariusz, któremu państwo powierzyło prowadzenie egzekucji wierzytelności prywatnych.

 Jakie warunki muszą być spełnione, aby można było wydać tytuł wykonawczy?

1 Postępowanie sądowe

Art. 404 kodeksu postępowania cywilnego w Bułgarii (Grazhdanski protsesualen kodeks (GPK)) stanowi, że postępowanie egzekucyjne można wszcząć na podstawie:

1. - prawomocnego wyroku lub zarządzenia; wyroku sądu odwoławczego; zarządzenia egzekucyjnego; ugody sądowej; nadającego się do egzekucji wyroku lub zarządzenia lub zarządzenia, któremu nadano tymczasową lub natychmiastową klauzulę wykonalności; oraz wyroku sądu arbitrażowego i ugody zatwierdzonej przez taki sąd;

2. - wyroku, aktu i ugody sądowej wydanej przez sąd innego państwa, jeżeli podlegają one wykonaniu bez konieczności prowadzenia dalszego postępowania;

3. - wyroku, aktu i ugody sądowej wydanej przez sąd innego państwa oraz wyroku i ugody wydanej i zatwierdzonej przez sąd arbitrażowy innego państwa, jeżeli nadano im klauzulę wykonalności w Bułgarii.

Zgodnie z art. 405 GPK tytuł wykonawczy wydaje się na pisemny wniosek, bez konieczności doręczenia jego kopii dłużnikowi.

W myśl art. 405 ust. 2 GPK następujące sądy są właściwe do rozpoznawania tych wniosków:

• w przypadkach, o których mowa w art. 404 ust. 1 GPK sąd pierwszej instancji, przed którym toczyło się postępowanie i który wydał zarządzenie egzekucyjne oraz, jeżeli akt posiada klauzulę natychmiastowej wykonalności, sąd, który wydał wyrok lub zarządzenie egzekucyjne;
• w przypadkach, o których mowa w art. 404 ust. 2 i 3 GPK sąd właściwy w sprawie udzielenia egzekucji;
• w odniesieniu do wyroków wydanych przez krajowe sądy arbitrażowe oraz ugód zatwierdzonych przez te sądy w postępowaniu arbitrażowym jest to sąd dla miasta Sofii (Sofiyski Gradski Sad).

Rozstrzygnięcie w przedmiocie przyjęcia bądź odrzucenia wniosku o nadanie tytułu wykonawczego może być zaskarżone w terminie dwóch tygodni (art. 407 GPK).

Prawo bułgarskie dopuszcza możliwość wniesienia o nadanie tytułu wykonawczego przez stronę niebędącą adwokatem, w tym przez stronę, która dochodzi egzekucji lub jej przedstawiciela (którym może być adwokat). Aby uzyskać tytuł wykonawczy, nie jest konieczne spełnienie określonych wymogów formalnych.

Koszty egzekucyjne określa taryfikator opłat i kosztów zawarty w ustawie o prywatnej egzekucji sądowej.

2 Główne warunki

Aby uruchomić postępowanie egzekucyjne, strona zainteresowana musi złożyć stosowny wniosek do komornika państwowego albo prywatnego, załączając tytuł wykonawczy lub inny akt, na podstawie którego można prowadzić egzekucję. We wniosku należy wskazać preferowany sposób prowadzenia egzekucji, który może podlegać zmianom w toku postępowania (art. 426 GPK).

Właściwość komorników reguluje art. 427 GPK.

Do komornika należy wezwanie dłużnika na piśmie, aby ten uregulował należność dobrowolnie, na co dłużnik ma dwa tygodnie od dnia otrzymania wezwania. Wezwanie zawiera pouczenie, zgodnie z którym nieuregulowanie tej należności będzie rodziło konsekwencje w postaci wszczęcia egzekucji. W wezwaniu należy również wskazać, jakiego rodzaju środki egzekucji zostały zastosowane. Do wezwania załącza się kopię tytułu wykonawczego. Wzywając dłużnika do uregulowania należności, komornik winien również wskazać datę sporządzenia inwentaryzacji majątku oraz, jeżeli egzekucja dotyczy majątku nieruchomego, przesłać zawiadomienie o zajęciu do rejestru nieruchomości.

Komornik protokołuje wszystkie swoje czynności w ramach prowadzonej egzekucji.

Jeżeli w toku egzekucji sposób prowadzenia egzekucji zmienił się, komornik ma obowiązek poinformować o tym dłużnika na piśmie (art. 428 GPK).

Jeżeli chwili wszczęcia postępowania egzekucyjnego dłużnik nie ma stałego ani aktualnego adresu, sędzia okręgowy, działając na podstawie wniosku wierzyciela, wyznacza temu dłużnikowi kuratora ad hoc (art. 430 GPK).

Przedmiot i charakter środków egzekucyjnych w Bułgarii

1 Jakie składniki majątku mogą podlegać egzekucji?

Egzekucję można prowadzić do następujących przedmiotów majątkowych dłużnika:

• rzeczy ruchome;
• wynagrodzenie;
• dochody z nieruchomości, w tym czynsz z najmu itd.
• środki na rachunkach bankowych;
• nieruchomości;
• akcje i obligacje wyemitowane przez podmioty gospodarcze;
• przedmioty ruchomego i nieruchomego majątku, w tym przedmioty majątku małżeńskiego.

Zgodnie z art. 442 GPK wierzyciel może dochodzić egzekucji względem każdego przedmiotu i każdej wierzytelności dłużnika.

2 Jakie skutki mają środki egzekucyjne?

Wzywając dłużnika do uregulowania należności, komornik winien również wskazać datę inwentaryzacji majątku oraz, jeżeli egzekucja dotyczy majątku nieruchomego, przesłać zawiadomienie o zajęciu do rejestru nieruchomości.

Zajęcie majątku ruchomego lub wierzytelności wymaga inwentaryzacji.

Zajęcie i konfiskata wywołują następujące skutki względem dłużnika:

Od chwili zastosowania tych środków dłużnik nie może rozporządzać swoim majątkiem (ruchomym lub nieruchomym) ani wierzytelnościami, ani, pod rygorem wszczęcia przeciwko niemu postępowania karnego, zmieniać, pogarszać lub niszczyć składników tego majątku. Skutki te następują od dnia doręczenia wezwania do dobrowolnego uregulowania należności.

Zajęcie i konfiskata wywołują następujące skutki względem wierzyciela:

Zgodnie z art. 452 ust. 1 GPK wszelkie rozporządzenia zajętym majątkiem ruchomym lub wierzytelnościami są bezskuteczne wobec wierzyciela oraz któregokolwiek z wierzycieli solidarnych, chyba że nabywca może powołać się na art. 78 ustawy o własności. Przepis ten stanowi, że kto zgodnie z prawem nabył rzecz ruchomą lub papiery wartościowe na okaziciela, nawet jeżeli nie wiedział, że nabywa je od osoby innej niż właściciel, nabywa ich własność, chyba że przeniesienie własności rzeczy ruchomej wymaga formy aktu notarialnego lub poświadczenia przez notariusza podpisów stron danej umowy. Ta sama zasada obowiązuje w odniesieniu do nabywania innych praw rzeczowych związanych z rzeczami ruchomymi.

W przypadku egzekucji z nieruchomości, nieważne są tylko te czynności rozporządzające, które nastąpiły po dacie dokonania wpisu zajęcia na zabezpieczenie (art. 452 ust. 2 GPK).