Przedawnienie roszczeń to jedna z kluczowych instytucji prawa cywilnego, która może zdecydować o tym, czy Twoje roszczenie zostanie skutecznie wyegzekwowane. Rok 2025 nie jest tu wyjątkiem – to właśnie wtedy przedawni się wiele roszczeń powstałych kilka lat wcześniej, zarówno w relacjach konsumenckich, jak i między przedsiębiorcami.
W tym artykule wyjaśniam co dokładnie przedawnia się w 2025 roku, jakie terminy mają zastosowanie, a także jak skutecznie przerwać bieg przedawnienia, aby nie utracić prawa do dochodzenia roszczeń.
Co to jest przedawnienie? Krótkie przypomnienie
Przedawnienie to termin, po którego upływie nie można skutecznie dochodzić roszczenia, jeśli dłużnik podniesie zarzut przedawnienia. Samo roszczenie nie znika, ale staje się tzw. niezupełne – zależne od dobrej woli dłużnika.
Co przedawnia się w 2025 roku? Kluczowe terminy
W 2025 r. przedawnią się roszczenia powstałe w latach wcześniejszych, zgodnie z obowiązującymi terminami przedawnienia.
Roszczenia konsumenckie – termin 2 lata
W 2025 r. przedawnią się m.in.:
- roszczenia z rękojmi za wady towaru zakupionego w 2023 r.,
- roszczenia przeciwko przedsiębiorcy z tytułu usług wykonywanych w 2023 r.,
- roszczenia wynikające z umów o dzieło zakończonych w 2023 r.,
- roszczenia telekomunikacyjne, abonamentowe itp. powstałe w 2022–2023 r. (zależnie od cyklu rozliczeń).
Roszczenia okresowe – termin 3 lata
Do roszczeń okresowych należą m.in.:
- czynsz za najem mieszkania lub lokalu użytkowego,
- odsetki,
- opłaty za media.
W 2025 r. przedawnią się świadczenia okresowe z 2022 r. (i wcześniejsze, jeśli nie były dochodzone).
Roszczenia przedsiębiorców – termin 3 lata
W 2025 r. przedawnią się roszczenia powstałe w 2022 r., np.:
- niezapłacone faktury za usługi lub towary,
- roszczenia wynikające z umów B2B (zlecenie, dostawa, roboty budowlane),
- kary umowne wymagalne w 2022 r.
Ogólny termin przedawnienia – 6 lat
Przedawnieniu w 2025 r. podlegają roszczenia powstałe w 2019 r. (po zmianach z 2018 r. termin ogólny skrócono do 6 lat), m.in.:
- roszczenia z umów cywilnych, gdy brak szczególnych terminów,
- roszczenia wynikające z wyroków sądowych (jeżeli ich wymagalność nastąpiła w 2019 r.).
Roszczenia bankowe i kredytowe
Termin zależy od rodzaju roszczenia:
- kredytobiorcy wobec banku – zwykle 3 lata (np. niespłacone raty z 2022 r. → przedawnienie w 2025 r.),
- bank wobec konsumenta – 3 lata,
- roszczenia dotyczące „frankowiczów” – indywidualnie, zależnie od momentu dowiedzenia się o nieważności umowy.
Mandaty, opłaty administracyjne, podatki
To kategoria, w której przedawnienie zależy od przepisów szczególnych, dlatego:
- mandaty karne – 1 rok (egzekucja 3 lata),
- podatki – 5 lat licząc od końca roku podatkowego → w 2025 r. przedawniają się podatki z 2019 r..
Jak zapobiec przedawnieniu? Skuteczne metody
Najważniejszym sposobem jest przerwanie biegu przedawnienia, co powoduje, że termin biegnie od nowa. Można to zrobić na kilka sposobów.
Wezwanie do zapłaty (polubowne) – kiedy działa, a kiedy nie?
Samo wysłanie wezwania do zapłaty nie przerywa biegu przedawnienia, chyba że:
- dłużnik uzna roszczenie (np. prosi o rozłożenie na raty),
- dojdzie do negocjacji, które prowadzą do potwierdzenia istnienia długu.
Złożenie pozwu – najskuteczniejsza metoda
Wniesienie sprawy do sądu zawsze przerywa przedawnienie, pod warunkiem że pozew nie ma braków formalnych.
Po prawomocnym wyroku termin przedawnienia wynosi 6 lat.
Wniosek o mediację
Złożenie wniosku do mediatora lub sądu również przerywa przedawnienie, nawet jeśli druga strona nie zgodzi się na mediację.
Egzekucja komornicza
Wszczęcie egzekucji także skutecznie przerywa bieg przedawnienia.
Jak sprawdzić, czy Twoje roszczenie przedawni się w 2025 roku?
Zadaj sobie trzy pytania:
- Kiedy powstało roszczenie? (data wymagalności)
- Jaki termin przedawnienia obowiązuje? (2, 3, 6 lat lub inny szczególny)
- Czy wcześniej przerwano bieg przedawnienia?
Jeśli termin wypada na koniec roku, pamiętaj o ogólnej zasadzie, że roszczenia konsumenckie przedawniają się z końcem roku kalendarzowego, chyba że przepisy stanowią inaczej.
Dlaczego nie warto czekać do końca 2025 roku?
- Dłużnik może celowo przeczekać do końca terminu.
- Im starsze roszczenie, tym trudniej zebrać dowody.
- Po przedawnieniu dłużnik może odmówić zapłaty, a sąd oddali pozew.
Podsumowanie – co zrobić, żeby nie stracić roszczeń w 2025 roku?
- Sprawdź datę wymagalności roszczenia.
- Ustal przedawnienie (najczęściej 2, 3 lub 6 lat).
- Przerwij bieg przedawnienia – pozew, mediacja, egzekucja, uznanie długu.
- Nie odkładaj działań do grudnia 2025 r.
Jeśli chcesz, mogę przeanalizować Twoją konkretną sytuację i wskazać, czy dane roszczenie przedawni się w 2025 roku – wystarczy, że podasz datę powstania roszczenia i jego rodzaj.