Przedawnienie należności w Słowenii – co warto wiedzieć?

W Słowenii przedawnienie (słoweń. zastaranje terjatev) to instytucja prawa cywilnego, która określa czas, w jakim wierzyciel może skutecznie dochodzić swojego roszczenia. Po upływie terminu przedawnienia dłużnik może powołać się na zarzut przedawnienia, co skutkuje oddaleniem powództwa – nawet jeśli dług faktycznie istnieje.
Zasady te reguluje Kodeks Zobowiązań Republiki Słowenii (Obligacijski zakonik – OZ).

Podstawowy termin przedawnienia w Słowenii

5 lat – ogólny termin przedawnienia

Obowiązuje dla większości roszczeń majątkowych:

• niezapłacone faktury,
• umowy sprzedaży i usług,
• pożyczki,
• czynsze, abonamenty itp.

Termin przedawnienia liczy się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne, czyli np. od daty, kiedy płatność powinna była nastąpić.

Inne terminy przedawnienia

Ogólne roszczenia majątkowe 5 lat
Roszczenia handlowe między przedsiębiorcami 3 lata
Roszczenia z tytułu wynagrodzenia pracowników 3 lata
Roszczenia z wyroków sądowych 10 lat
Roszczenia deliktowe (szkoda) 3 lata od poznania szkody i sprawcy, maks. 5 lat

Przerwanie i zawieszenie biegu przedawnienia

Przerwanie przedawnienia (prekinitev zastaranja) następuje, gdy:

• dłużnik uzna dług (częściowa zapłata, pisemne potwierdzenie),
• wierzyciel złoży pozew do sądu lub rozpocznie postępowanie egzekucyjne,
• rozpoczną się formalne negocjacje lub mediacja.

Po przerwaniu termin biegnie od nowa.

Zawieszenie przedawnienia (zastoj zastaranja) może mieć miejsce, gdy:

• wierzyciel z ważnych powodów nie mógł dochodzić roszczeń (np. choroba, siła wyższa),
• istnieje prawny zakaz dochodzenia roszczenia w określonym czasie (np. stan wyjątkowy).

Przykład praktyczny

Firma w Słowenii wystawiła fakturę z terminem płatności 15 lipca 2020 r.
→ Jeśli nie podjęto żadnych działań, roszczenie przedawnia się 15 lipca 2025 r.
→ Jeżeli jednak dłużnik zapłacił część należności w 2022 r. lub uznał dług pisemnie – termin przedawnienia biegnie od nowa, czyli np. do 2027 r.

Najważniejsze zasady

• Przedawnienie nie działa automatycznie – dłużnik musi zgłosić je przed sądem.
• Dług po przedawnieniu nie znika, ale nie może być egzekwowany sądownie, jeśli zarzut zostanie podniesiony.
• Aktywność wierzyciela – wezwania do zapłaty, negocjacje, pisemne uznania – mogą przerwać termin i zabezpieczyć roszczenie.

Podsumowanie

Rodzaj roszczenia Termin przedawnienia
Umowy cywilne i handlowe 5 lat
Roszczenia między przedsiębiorcami 3 lata
Roszczenia pracownicze 3 lata
Wyrok sądu 10 lat
Szkoda, roszczenia deliktowe 3–5 lat

Wskazówki praktyczne

• Wysyłaj wezwania do zapłaty listem poleconym lub za potwierdzeniem – dokumentacja może mieć kluczowe znaczenie.
• Jeśli zbliża się koniec terminu, rozważ pozew lub ugodę pisemną, aby przerwać przedawnienie.
• W przypadku transgranicznych transakcji (np. Słowenia–Polska) sprawdź, czyje prawo ma zastosowanie – różnice w terminach mogą być znaczne.