Postępowanie upadłościowe i zgłoszenie wierzytelności w Niemczech
Niemcy to największa gospodarka Europy i jedno z najważniejszych centrów biznesowych świata. Prowadzenie działalności gospodarczej lub współpraca z niemieckimi kontrahentami wiąże się z ryzykiem niewypłacalności. W przypadku upadłości dłużnika istotne jest, by wierzyciele – krajowi i zagraniczni – znali procedurę zgłoszenia wierzytelności oraz podstawy prawne postępowania upadłościowego.
Zgłoszenie wierzytelności w postępowaniu upadłościowym w Niemczech
Kompleksowa pomoc prawna dla wierzycieli
Postępowanie upadłościowe w Niemczech to skomplikowany i sformalizowany proces, który wymaga precyzyjnego działania i znajomości niemieckiego prawa upadłościowego (Insolvenzordnung – InsO). Nasza kancelaria świadczy kompleksowe usługi prawne zarówno na rzecz wierzycieli, jak i dłużników w zakresie niemieckich postępowań upadłościowych.
Dla wierzycieli – skuteczne dochodzenie roszczeń
Jeśli Twój dłużnik ogłosił upadłość w Niemczech, masz ograniczony czas na skuteczne zgłoszenie swojej wierzytelności do masy upadłościowej. Oferujemy:
• Analizę sytuacji prawnej i finansowej dłużnika
• Zgłoszenie wierzytelności do niemieckiego sądu upadłościowego
• Reprezentację przed syndykiem (Insolvenzverwalter)
• Monitoring przebiegu postępowania i wypłat z masy upadłości
• Ocenę zasadności zgłoszenia w postępowaniu wtórnym lub wtórnej egzekucji
Działamy szybko i skutecznie – dzięki znajomości języka niemieckiego oraz doświadczeniu w sprawach transgranicznych zapewniamy pełne bezpieczeństwo prawne.
Dlaczego warto nam zaufać?
• Znajomość niemieckiego prawa upadłościowego i procedur sądowych
• Reprezentacja w całych Niemczech
• Transparentność kosztów i indywidualne podejście do każdej sprawy
Skontaktuj się z nami i dowiedz się, jak możemy Ci pomóc – niezależnie od tego, czy jesteś wierzycielem, który chce odzyskać należność, czy dłużnikiem szukającym wyjścia z trudnej sytuacji finansowej.
Ramy prawne postępowania upadłościowego w Niemczech
Podstawowy akt prawny regulujący upadłość to:
• Insolvenzordnung (InsO) – Niemiecka ustawa o postępowaniu upadłościowym z 1999 roku (ze zmianami, m.in. w 2021 roku).
Dodatkowo mają zastosowanie:
• Kodeks cywilny (BGB) – np. w zakresie zobowiązań,
• Kodeks postępowania cywilnego (ZPO) – w zakresie procedur procesowych,
• Rozporządzenie UE 2015/848 – w sprawie postępowania upadłościowego transgranicznego.
Rodzaje postępowania upadłościowego
W Niemczech istnieją trzy podstawowe typy postępowań:
- Reguläre Insolvenzverfahren – zwykłe postępowanie upadłościowe (likwidacyjne),
- Schutzschirmverfahren – „postępowanie ochronne”, forma restrukturyzacji z kontrolą dłużnika (dla wypłacalnych, ale zagrożonych firm),
- Verbraucherinsolvenzverfahren – postępowanie upadłościowe osób fizycznych (w tym konsumenckie).
Przesłanki ogłoszenia upadłości
Upadłość może zostać ogłoszona, gdy:
• Występuje niewypłacalność (Zahlungsunfähigkeit) – dłużnik nie reguluje wymagalnych zobowiązań,
• Istnieje zagrożenie niewypłacalnością (drohende Zahlungsunfähigkeit) – dłużnik nie będzie w stanie zapłacić w przyszłości,
• Dłużnik jest nadmiernie zadłużony (Überschuldung) – majątek nie wystarcza na pokrycie zobowiązań (dotyczy głównie spółek kapitałowych).
Kto może złożyć wniosek o upadłość?
• Dłużnik – ma obowiązek złożenia wniosku w ciągu 3 tygodni od wystąpienia niewypłacalności,
• Wierzyciel – jeśli posiada bezsporną i wymagalną wierzytelność,
• Sąd – w wyjątkowych przypadkach (np. na wniosek organów nadzoru, urzędów skarbowych itp.).
Wniosek składa się do sądu rejonowego (Amtsgericht) właściwego dla siedziby dłużnika, w wydziale ds. upadłościowych (Insolvenzgericht).
Etapy postępowania upadłościowego
Złożenie wniosku
• Wniosek składa się w formie pisemnej, wraz z dokumentacją uzasadniającą niewypłacalność.
Postępowanie wstępne (Eröffnungsverfahren)
• Sąd powołuje tymczasowego syndyka (vorläufiger Insolvenzverwalter) i bada, czy istnieją podstawy do otwarcia postępowania.
Otwarcie postępowania (Insolvenzeröffnung)
• Jeśli sąd potwierdzi niewypłacalność i istnienie masy upadłościowej, otwiera postępowanie i wyznacza właściwego syndyka (Insolvenzverwalter).
Zgłaszanie wierzytelności
• Wierzyciele mają określony termin (zwykle 2–3 miesiące) na zgłoszenie wierzytelności do syndyka.
Sporządzenie listy wierzytelności
• Syndyk weryfikuje zgłoszenia i sporządza listę uznanych wierzytelności (Tabelle).
Rozpatrzenie zgłoszeń na zgromadzeniu wierzycieli
• Sąd zwołuje zgromadzenie wierzycieli (Gläubigerversammlung) – zatwierdza listę i podejmuje decyzje o dalszych działaniach (np. kontynuacja działalności, sprzedaż majątku, układ).
Likwidacja lub restrukturyzacja
• W zależności od sytuacji finansowej dłużnika:
- Likwidacja – sprzedaż majątku i podział środków,
- Układ – plan spłat i kontynuacja działalności.
Weryfikacja wierzytelności i możliwe spory
• Syndyk analizuje zgłoszenia i wpisuje wierzytelności do tabeli,
• Inni wierzyciele i dłużnik mogą zakwestionować zgłoszoną wierzytelność (tzw. bestreiten),
• W razie sporu – wierzyciel musi dochodzić swojego roszczenia w postępowaniu cywilnym.
Upadłość z perspektywy wierzyciela zagranicznego
Czy wierzyciel zagraniczny może zgłosić wierzytelność?
Tak – prawo niemieckie traktuje wierzycieli zagranicznych na równi z lokalnymi.
Na co zwrócić uwagę?
• Zgłoszenia powinny być w języku niemieckim, lub przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego,
• Warto współpracować z niemieckim prawnikiem lub kancelarią – zwłaszcza w przypadku sporu,
• Informacje o postępowaniach publikowane są w Bundesanzeiger,
• Możliwe jest elektroniczne zgłoszenie za pomocą platformy EGVP (dla zarejestrowanych podmiotów).
Alternatywy dla upadłości – restrukturyzacja
Od 2021 r. niemieckie prawo wprowadziło nowe możliwości dla przedsiębiorców zagrożonych upadłością:
• StaRUG – Unternehmensstabilisierungs- und -restrukturierungsgesetz – umożliwia restrukturyzację bez pełnego postępowania upadłościowego,
• Możliwość zawarcia układu z wierzycielami (vergleich),
• Celem jest ratowanie przedsiębiorstwa i uniknięcie likwidacji.
Praktyczne porady dla wierzycieli
Śledź Bundesanzeiger – ogłoszenia o upadłości są tam publikowane,
Działaj szybko – terminy są krótkie i sztywne,
Zgłoszenie musi być kompletne – brak dokumentów to ryzyko odrzucenia,
Rozważ pełnomocnictwo lokalnego prawnika – zwłaszcza przy dużych roszczeniach,
Weryfikuj status dłużnika w niemieckim rejestrze firm (Handelsregister) – dostępny online.
Upadłość w Niemczech
Postępowanie upadłościowe w Niemczech jest przejrzyste i dobrze uregulowane, ale wymaga precyzji, terminowości i znajomości lokalnych procedur. Kluczowe dla skutecznego dochodzenia roszczeń jest zgłoszenie wierzytelności we właściwej formie i terminie, a w przypadku wątpliwości – korzystanie z pomocy specjalistów. Niemiecki system gwarantuje ochronę interesów wierzycieli, jednak jest bezwzględny wobec opieszałości.