Przedawnienie należności w Chorwacji – co warto wiedzieć?
Przedawnienie należności w Chorwacji to temat, który budzi duże zainteresowanie wśród przedsiębiorców, wierzycieli zagranicznych oraz osób prywatnych dochodzących swoich roszczeń na terenie tego kraju. Jakie są terminy przedawnienia? Jakie należności podlegają przedawnieniu? Czy można je przerwać lub zawiesić? Oto najważniejsze informacje.
Chorwacja - Czym jest przedawnienie należności?
Przedawnienie to instytucja prawna, która ogranicza możliwość dochodzenia roszczenia po upływie określonego czasu. Choć dług nie znika, to dłużnik może skutecznie uchylić się od zapłaty, powołując się na przedawnienie.
Podstawy prawne – kodeks cywilny Republiki Chorwacji
Regulacje dotyczące przedawnienia w Chorwacji znajdują się głównie w Ustawie o zobowiązaniach cywilnych (Zakon o obveznim odnosima), która stanowi odpowiednik polskiego kodeksu cywilnego.
Terminy przedawnienia w Chorwacji
W Chorwacji funkcjonują ogólne i szczególne terminy przedawnienia:
Ogólny termin przedawnienia – 5 lat
Zgodnie z art. 225 ustawy, ogólny termin przedawnienia wynosi 5 lat i dotyczy większości roszczeń cywilnych, jeśli przepis szczególny nie stanowi inaczej.
Krótsze terminy przedawnienia:
3 lata – roszczenia z tytułu sprzedaży towarów, usług, najmu, przewozu itp. (np. faktury handlowe).
1 rok – roszczenia wynikające z odpowiedzialności deliktowej (np. szkody na osobie lub mieniu), jeśli poszkodowany wiedział o szkodzie i sprawcy.
Dłuższe terminy:
10 lat – niektóre roszczenia mające charakter majątkowy, jeśli nie wskazano krótszego terminu.
20 lat – maksymalny termin, po którym każde roszczenie majątkowe się przedawnia, niezależnie od wiedzy stron.
Początek biegu przedawnienia
Termin przedawnienia rozpoczyna się z chwilą, gdy roszczenie staje się wymagalne – np. dzień po terminie płatności faktury.
Przerwanie i zawieszenie biegu przedawnienia
Przerwanie biegu przedawnienia:
Bieg przedawnienia zostaje przerwany m.in. przez:
- wniesienie pozwu lub wniosku egzekucyjnego,
- uznanie długu przez dłużnika,
- wszczęcie mediacji lub negocjacji.
Po przerwaniu termin biegnie na nowo.
Zawieszenie biegu przedawnienia:
W wyjątkowych sytuacjach (np. siła wyższa, wojna, brak możliwości działania strony) może dojść do zawieszenia, co powoduje „zatrzymanie zegara” przedawnienia na określony czas.
Przedawnienie należności wobec konsumentów
W relacjach z konsumentami obowiązują często krótsze terminy, a także dodatkowe obowiązki informacyjne wobec dłużnika. Po upływie terminu dłużnik ma prawo odmówić zapłaty – sąd nie uwzględnia jednak przedawnienia z urzędu, lecz tylko na zarzut pozwanego.
Dochodzenie roszczeń w Chorwacji – praktyczne wskazówki
Terminowe działanie – najlepiej dochodzić roszczeń zanim upłynie termin przedawnienia.
Dowody uznania długu – e-maile, częściowe wpłaty itp. mogą przerwać bieg przedawnienia.
Monitoring należności – warto korzystać z lokalnych kancelarii lub agencji windykacyjnych w Chorwacji.
Zabezpieczenie roszczenia – w razie potrzeby można uzyskać nakaz zabezpieczenia majątku dłużnika.
Podsumowanie
Przedawnienie roszczeń w Chorwacji to kluczowy element skutecznego dochodzenia należności. Zarówno osoby fizyczne, jak i firmy powinny znać podstawowe terminy i możliwości działania. Opóźnienie może skutkować bezpowrotną utratą szansy na odzyskanie długu.